Το καμαράκι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που έμενε στην Αθήνα

Ο Παπαδιαμάντης έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του στην Αθήνα, σε συνθήκες μεγάλης ανέχειας. Έμενε συνήθως σε ενοικιαζόμενα δωματιάκια εντός αυλής, στα οποία στεγάζονταν και άλλες οικογένειες. Ήταν τόσο κακές οι συνθήκες διαμονής του, που μια νύχτα λίγο έλειψε να σκοτωθεί όταν κατέρρευσε από τη δυνατή βροχή η στέγη ενός παλιόσπιτου που νοίκιαζε στην οδό Αριστοφάνους 18.

Δεν είχε χαρτί να γράψει

Δυσκολευόμενος να πληρώσει το νοίκι και με κακή κατάσταση υγείας κατέφυγε στις αρχές της δεκαετίας του 1880 στον ναό των Αγίων Αναργύρων στου Ψυρρή, όπου δούλευε ως νεωκόρος ο καλόγερος Νήφων, ο οποίος καταγόταν από τη Σκιάθο και ήταν παιδικός του φίλος. Ο Νήφων τού προσέφερε φιλοξενία στο ίδιο καμαράκι που κοιμόταν και ο ίδιος στον περίβολο της εκκλησίας.

Ο Παπαδιαμάντης έμεινε αρκετά χρόνια σ’ εκείνο το σκοτεινό δωμάτιο, που έμοιαζε με λαγούμι. Παρόλο που αυτός και ο Νήφων ήταν εξαιρετικά ολιγαρκείς, πρέπει να υπέφεραν από την υγρασία και το στρίμωγμα. Λέγεται, μάλιστα, ότι εκεί έγραψε μεγάλο μέρος της «Φόνισσας».

Ο Παπαδιαμάντης στη Δεξαμενή το 1906, όπως τον φωτογράφισε ο Παύλος Νιρβάνας.

Ούτε χαρτί δεν είχε να γράψει και ευτυχώς που του έδινε χαρτοσακούλες ένας Τριπολιτσιώτης ταβερνομπακάλης, που τον έλεγαν Καχριμάνη και είχε το μαγαζί του στου Ψυρρή, λίγα μέτρα παρακάτω από τους Αγίους Αναργύρους. Έκοβε ο Παπαδιαμάντης τις σακούλες σε ορθογώνιο σχήμα και έβγαζε από αυτές φύλλα χαρτιού, επάνω στα οποία έγραφε τα διηγήματά του.

Είκοσι επτά ολόκληρα χρόνια έτρωγε σχεδόν κάθε μέρα στην ταβέρνα του Καχριμάνη, του οποίου συχνά έπλεκε το εγκώμιο, σαν να επρόκειτο για κάποια ξεχωριστή προσωπικότητα. Τον θεωρούσε άνθρωπο του Θεού επειδή του έδινε χαρτί για να γράφει. Χωρίς εκείνον τον ευλογημένο ταβερνιάρη ποιος ξέρει πόσα από τα έργα του Παπαδιαμάντη δεν θα έβλεπαν το φως.

Τα παραπάνω και πολλά ακόμα περιστατικά από τη ζωή του Παπαδιαμάντη μάς τα διηγιόταν ο ιερέας των Αγίων Αναργύρων Παναγιώτης Μπεκιάρης. Πηγαίναμε αρκετά συχνά στον ναό για να βάλουμε ένα κερί και να ακούσουμε ιστορίες για τον ταπεινό συγγραφέα και την παλιά Αθήνα.

Την τελευταία φορά που ξαναπήγαμε δεν τον βρήκαμε εκεί, επειδή όπως μας είπαν έχει αρρωστήσει βαριά. Στη θέση του ήταν ένας άλλος ιερέας, ο Χρυσόστομος Ευστρατίου, ο οποίος είναι κι αυτός λάτρης του Παπαδιαμάντη.

Το ίδιο ψαλτήρι

Ο τωρινός ιερέας των Αγίων Αναργύρων π. Χρυσόστομος Ευστρατίου στην κάμαρα του Παπαδιαμάντη. Είναι κι αυτός λάτρης του ταπεινού συγγραφέα.

Τίποτα σχεδόν δεν έχει αλλάξει στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων, από τότε που έζησε εκεί ο Παπαδιαμάντης. Ακόμα και το ψαλτήρι στο οποίο έψελνε είναι το ίδιο. Δυστυχώς, όμως, έκλεισε η ταβέρνα του Καχριμάνη, που λειτουργούσε μέχρι πρόσφατα. Ο τελευταίος ιδιοκτήτης της είχε κρατήσει το όνομα του Καχριμάνη στην επιγραφή και προκαλούσε νοσταλγία στους λάτρεις του Παπαδιαμάντη. Σήμερα το μαγαζί είναι ξενοίκιαστο λόγω της φοβερής οικονομικής κρίσης και η πινακίδα έχει αφαιρεθεί.

Μπορεί τα ίχνη του Παπαδιαμάντη να χάνονται με το πέρασμα του χρόνου, αλλά το έργο και το παράδειγμά του παραμένει αθάνατο. Ήταν ένας σεμνός γίγαντας της σκέψης με αισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, που δόξασε την πατρίδα του χωρίς να ζητήσει και να λάβει απ' αυτή απολύτως τίποτα.

ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΠΗΓΗ: www.greecewithin.com

ΜΟΝΗ ΙΣΟΒΑΣ: ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΙΣ ΙΕΡΕΣ ΜΟΝΕΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ

 

ΜΟΝΗ ΙΣΟΒΑΣ: ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Είχα πολύ καιρό την επιθυμία να γράψω λίγα λόγια για το Μοναστήρι της Ίσοβας ή "Παλάτι" για τους ντόπιους με σκοπό την ενημέρωση όσων,ακόμη και μόνιμων κατοίκων,για το κτίριο που δεσπόζει επιβλητικά στο πέρασμα των αιώνων στην μικρή πλάγια κοιλάδα δυτικά του χωριού Τρυπητή.Ας τα πάρουμε λοιπόν με την σειρά: 

Φραγκοκρατία ονομάζεται η περίοδος που αρχίζει με την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους σταυροφόρους το 1204 και τον κατακερματισμό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και τελειώνει με την σταδιακή ανάκτηση ορισμένων εδαφών.Η Πελοπόννησος αυτή την περίοδο γνώρισε πολλούς δυνάστες. Αρχικά την πήραν οι Φράγκοι, σύντομα όμως ένα μεγάλο τμήμα της , το γνωστό Δεσποτάτο του Μορέως θα ανήκει στο Βυζάντιο. Τα κατεχόμενα από τους Φράγκους μέρη θα περιέλθουν στους Καταλανούς, στους Ενετούς και στο τέλος στους Τούρκους.Στα πρώτα χρόνια της Φραγκοκρατίας κτίστηκε από μοναχούς της Δύσης το Μοναστήρι της Ίσοβας.Τα ερειπιά του μαρτυρούν το ολιγόχρονο μεγαλείο του και βρίσκονται στην πλαγιά του λόφου της Τρυπητής (Μπιτζιμπάρδι ) στη θέση "Παλάτι".Η ονομασία Παλάτι έμεινε με το πέρασμα των αιώνων από τους ντόπιους στηρίζοντας περισσότερο τον μύθο παρά την πραγματικότητα. Ο μύθος θέλει το Μοναστήρι της Ίσοβας ως παλάτι Πριγκήπισσας που ήρθε από την Πόλη συνοδευόμενη από υπηρέτες και δούλους με προίκα αμύθητους θησαυρούς σε χρυσό,κοσμήματα και διαμάντια.Όλα τούτα τα μέρη τα πήρε ως "προικιό" και σ' αυτό το πανέμορφο μέρος έκτισε το ¨Παλάτι¨της,ανάμεσα στα δάση και κοντά στην πηγή που υπάρχει ακόμα και στις μέρες μας.Τα χρόνια όμως άλλαξαν και εχθροί ήρθαν ν' αρπάξουν το βιος της ,σκοτώθηκε ο άντρας της και αυτή κατατρεγμένη κλείνεται στο κάστρο της "Ωριας" (στου Σκληρού) περιμένοντας βοήθεια από τον πατέρα της.Ο πόνος της ήταν αβάσταχτος,έκλαιγε και μονολογούσε "Μπιτζιμπάρδι και πάλι Μπιτζιμπάρδι".Λένε ότι ακόμα ζει και περιμένει μέσα στης ¨Ωριας" το κάστρο. 

Η ιστορία όμως δεν είναι μόνο μύθοι και στην προκειμένη περίπτωση το Φράγκικο μοναστήρι της Ίσοβας έχει πλούσια.Η ανέγερση του μοναστηριού έγινε κατά το 1223-1225 από Κιστερκιανούς μοναχούς του Κλαιρβώ.Αξίζει να σημειώθει ότι αυτή την εποχή ο μοναχισμός και οι σταυροφορίες βρίσκονται σε μεγάλη άνθιση στην Δύση με αποτέλεσμαη εξαπλωσή τους προς την ανατολή να συνοδέυεται από ανέργεση μοναστηριών σε όλα τα μέρη τα οποία καταλάμβαναν οι Φράγκοι.Βασικό χαρακτηριστικό των Κιστερκιανών όσον αφορά την δόμηση ήταν ότι έψαχναν ιδανικές τοποθεσίες με καλή θέα και πλούσιες σε βλάστηση και πηγές.Η τοποθεσία της Ίσοβας ήταν εξαίσια που μόλις την είδαν τους θύμισε την κοιλάδα του Ώμπ, απ' όπου ξεκίνησαν.Ήταν σα να γνώριζαν χρόνια τούτο τον τόπο και αποφάσισαν να μείνουν εδώ ,να χτίσουν το μοναστήρι τους και να το αναδείξουν ως ένα νέο Κλαιρβώ του Μορέως.

Το τεράστιο για τα χρονικά κτίριο απαιτούσε μεγάλο αριθμό τεχνιτών και εργατών και για μεγάλο χρονικό διάστημα.Ο ασβέστης γίνονταν στα ασβεστοκάμινα του Άη-Λια (υπάρχουν ακόμη ίχνη τους) , η λατόμηση της πέτρας στις Τριανταφύλισσες, η παρασκευή κεραμιδιών αλλού , η υλοτόμηση σε άλλο μέρος και η μεταφορά τους στο τόπο του έργου απαιτούσε πλήθος εργατών.Τα ερείπια του ναού και έχοντας υπόψιν άλλα παρόμια μοναστήρια που χτίστηκαν στην Δύση μας δίνουν σαφέστατη άποψη για τηνεικόνα του μεγαλοπρεπούς κτιρίου.Έτσι λοιπόν το μοναστήρι αποτελούνταν από το επιμηκές Καθολικό του,το ενσωματωμένο με αυτό κάθετο κτίριο του Αββαείου, σε σχήμα Γ καθώς και δύο αντίθετα τοιχία προέκταση των πλευρών έτσι ώστε να το περίγραμμα του μοναστηριού ν' αποτελεί τετράπλευρο.Στο υπόλοιπο της βορινής πλευράς του Καθολικού,στην δυτική πλευρά του Αββαείου και στην εσωτερική πλευρά των τοίχων υπήρχε συνεχόμενο ξύλινο υπόστεγο που στηρίζονταν σε ξύλινους κίονες και δημιουργούσαν ένα περιστύλιο αφήνοντας ένα αίθριο εσωτερικά.

Το οικοδόμημα έχει αρκετά χαρακτηριστικά των Γοτθικών ναών.Είναι μια μονόκλιτη βασιλική σκεπασμένη με δίρριχτη στέγη σύμφωνα με τα πρότυπα Δυτικών ναών κατά τον 12ο και 13ο αιώνα.Ο ρυθμός των Κιστερκιανών είχε πολλά στοιχεία από τον Γοτθικό ρυθμό όπως τα οξυκόρυφα παράθυρα και τα τεθλασμένα τόξα πράγμα που βλέπουμε στο ναό .όχι όμως και ιλιγγιώδη ανύψωση αφού ο ιδρυτής τους Άγιος Βερνάδος θεωρούσε υπερβολή.Βασικά χαρακτηριστικά που μπορούμε να δούμε είναιο ορθολογικός τύπος, η ιοκονομία οικοδομικών υλικών όσο και το απλό αρχιτεκτονικό σχέδιο.Κτίζοντας το Αββαείο τους στην Ίσοβα οι Κιστερκιανοί φιλοδοξούσαν να το καταστήσουν κέντρο του καθολικισμού στην Ανατολή,να το αναδείξουν ως νέο Κλαιρβώ και να αποτελέσει ορμητήριο για νέες κατακτήσεις και σαν φυσικό επακόλουθο την εξάπλωση του τάγματος.

Κι όμως το πανέμορφο μοναστήρι είχε άδοξο τέλος, αφού η σύντομη ιστορία του κράτησε για μόλις σαράντα χρόνια .¨Επεσε συγκυριακά στην εποχή που το Βυζάντιο ανακτούσε εδάφη από τους Φράγκους και έτσι είχαμε το τέλος αυτού του μοναστηριακού θαύματος.Το 1262-1263 το Βυζάντιο στέλνει στρατό στην Πελοπόννησο για την ανάκτηση εδαφών και των κάστρων του Μυστρά,της Μονεμβασίας και της Μάνης με την συμμετοχή και Τούρκων μισθοφόρων με αρχηγούς τους Μαλίκ και Σελίκ.Κατά την διαβασή τους από την Ηραία αντίκρυσαν το μεγαλοπρεπές Μοναστήρι και μπήκαν στον πειρασμό να το κυριεύσουν κρυφά από τους Βυζαντινούς αφού είχαν πληροφόρηση για πολύ πλούτο εκεί μέσα και γιατί γνώριζαν 'οτι το Μοναστήρι το ΄χτισαν Κιστερκιανοί μοναχοί ,ιδρυτής των οποίων ήταν ο ¨Αγιος Βερνάδος που είχε κυρήξει πόλεμο κατά των Μωαμεθανών.¨Ετσι λοιπόν άδραξαν της διπλής ευκαιρίας και μετά από ασθενή αντίσταση των μοναχών κατέλαβαν το μοναστήρι,το λήστεψαν και ύστερα το πυρπόλησαν. Ήταν Οκτώβρης του1263 που με μια κίνηση έσβησαν τα όνειρα των μοναχών του Κλαιρβώ,αυτό ήταν το τέλος του Μοναστηριού της Ίσοβας.

Από τότε τ΄απομεινάρια του μοναστηριού μένουν βουβοί μάρτυρες της ολιγόχρονης δόξας και της φοβερής καταστροφής που επακολούθησε.Στέκουν εκεί τα χαλάσματα και μιλούν στον επισκέπτη για την ιστορία τους και αποτελούν για εμάς τους ¨Μπιτζιμπαρδαίους" 'ο,τι ο πύργος του ¨Αίφελ για τους Γάλλους και ότι το Κολοσιαίο για τους Ρωμαίους, είναι το σύμβολο του χωριού μας ,με την εικόνα του μεγαλώσαμε,στα χαλασματά του παίξαμε και αποτελεί δίχως άλλο αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του.

Τέλος κάθε αρχαιολογικό μνημείο έχει την ιστορία τουκαι δεν πρέπει το ενδιαφέρον μας να περιορίζεται από εθνικές ή θρησκευτικές σκοπιμότητες και φανατισμούς.Το Μοναστήρι της Ίσοβας ή τα χαλασματά του καλύτερα μπορεί να είναι έργο Φράγκων μοναχών όμως δεν παύουν να έχουν την ιστορία τους,ιστορία πολύ σημαντική για όλους όσο και πολύ συναίσθημα για όλους εμάς.

____________
* από ΜΠΙΤΖΙΜΠΑΡΔΑΙΟΣ σ

Μονή Παναγιάς της Έλωνας

Εκτύπωση | Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο

Το ιστορικό μοναστήρι του Πάρνωνα

Στις 21 Νοεμβρίου περιφορά της ιστορικής εικόνας στο Λεωνίδιο

     Ανηφορίζοντας από το Λεωνίδιο προς τον Κοσμά, η στροφή στο 10ο χιλιόμετρο, επιφυλάσσει πάντα τα ίδια συναισθήματα… Οσες φορές και αν έχει κάνει κανείς αυτή τη διαδρομή… Έκπληξη, εντυπωσιασμός, δέος. Ψηλά στον κοκκινόβραχο του Πάρνωνα, γατζωμένη η κάτασπρη Μονή της Παναγίας της Ελωνας. Η ιστορία της Μονής πάει πολύ πίσω στους αιώνες. Τότε που σύμφωνα με την παράδοση οι βοσκοί της Βασκίνας, οι οποίοι φύλαγαν τα ζώα τους στις Καμάρες και τη Ροδιά, βλέποντας κάθε βράδυ στον απέναντι βράχο ένα μικρό φως, ενημέρωσαν τον Επίσκοπο και τους κατοίκους του Πραστού. Στο μέσο του πανύψηλου βράχου, κλήρος και λαός που έφθασαν εκεί, είδαν την εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας και ένα αναμμένο καντήλι.

Καντήλι της Μονής.

     «Η εικόνα βρέθηκε κρεμάμενη στο βράχο, σώζεται το ξυλάκι που ήταν η Αγία Εικόνα. Κατόπιν δεήσεως του Επισκόπου Ρέοντος και Πραστού και πλήθους πιστών, η εικόνα κατέβηκε σ’ ένα σημείο χαμηλότερα. Εκεί έκαναν το πρώτο εκκλησάκι. Οι Άγιοι Πάντες. Μια παράγκα ξύλινη είχαν αρχικώς…» μας λέει ο Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Σαράντης, Αρχιερατικός Επίτροπος της Περιφερείας, ο οποίος μας μίλησε για τη Μονή. Δημιουργοί της Μονής και πρώτοι μοναχοί της, οι ασκητές Καλλίνικος και Δοσίθεος οι οποίοι είχαν τραγικό τέλος από τη βιαιότητα των Τούρκων. Από χειρόγραφα ερευνητών μαθαίνουμε ότι: «Δυο Τούρκοι, εκ των πολλών οίτινες κατά την εποχήν εκείνην ως λυσσώδεις λύκοι περιεφέροντο τήδε κακείσε κατασφάζοντες και διαρπάζοντες τους Χριστιανούς, περιπλανηθέντες κατά τα μέρη εκείνα και επιτυχόντες τον Καλλίνικον εξελθόντα της Μονής, τις είδεν διατί, εις την φάραγγα την μεταξύ της τοποθεσίας Τουσκιά και της Μονής, κατέσφαξαν αυτόν, έκτοτε η τοποθεσία αυτή του Καλλινίκου επωνομάσθη. Επειτα δε προχωρήσαντες προς την Μονήν και ιδόντες το σχοινίον κρεμάμενον μετά της τροχαλίας, δια της οποίας εγένετο η ανάβασις εις την Μονήν, αναρριχηθέντες ανέβηκαν απαρατήρητοι εις αυτήν. Διερευνήσαντες δε τα κελλία εύρον τον Δοσίθεον μόνον, τον οποίον αφού πολυειδώς και πολυτρόπως εβασάνισαν κατέσφαξαν εν τέλει και αυτόν και ούτω εν μια και τη αυτή ημέρα οι τέως συνασκηταί τον μαρτυρικόν ανεδήθηκαν στέφανον».

     Όπως μας λέει ο Πατέρας Νικόλαος, ήταν τότε που «έγινε και το πρώτο θαύμα, όπως μας μεταφέρεται από χείλια σε χείλια από τους Πατέρες. Όταν ήρθαν οι Τούρκοι με άγριες διαθέσεις να κάψουν τους μοναχούς η Αγία Εικόνα έβγαλε μια λάμψη και τύφλωσε τον ένα Τούρκο ο οποίος μετάνιωσε για την πράξη του και ζήτησε συγγνώμη. Οι Πατέρες προσευχήθηκαν και το φως του επανήλθε. Πηγαίνοντας στην Τουρκία, ήταν αξιωματούχος, έδωσε πολλά προνόμια στη Μονή».

Ο Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Σαράντης.

     Την αγριότητα των Τούρκων γνώρισε εκ νέου η Μονή της Παναγίας της Έλωνας, την περίοδο των Ορλωφικών, οπότε κατέσφαξαν τους μοναχούς, λεηλάτησαν τους θησαυρούς και πυρπόλησαν τα κτίσματα. Στα ερείπια ανακατασκευάζεται η Μονή, γνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ακμή την περίοδο 1798-1811. Η ακμή της Μονής είχε ως αποτέλεσμα αυτή να ανακηρυχθεί Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή –δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς- αποκτώντας έτσι πολλά προνόμια επί τουρκοκρατίας, αλλά και χρηματικές κυρίως υποχρεώσεις προς το Πατριαρχείο. Στον αγώνα κατά των Τούρκων η Μονή προσφέρει χρήματα στην Πελοποννησιακή Γερουσία, όπως φαίνεται και από το σχετικό έγγραφο. Δέχθηκε πλήγμα από το διάταγμα του 1833 «Περί διαλύσεως των Μοναστηρίων». Κρίθηκε διατηρητέα επί Όθωνα.

     Η Μονή ήταν ανδρική μέχρι το 1971 οπότε μετατράπηκε σε γυναικεία. Σήμερα δεν διαθέτει την περιουσία που είχε παλαιότερα. Πολλά από τα χτήματά της έχουν πάει σε ακτήμονες της περιοχής, μας εξηγούν, ωστόσο κάθε χρόνο το λάδι που συγκεντρώνει από τους πιστούς το διαθέτει σε ευαγή ιδρύματα της Αρκαδίας. «Δίνουμε 500 κιλά στο γηροκομείο Τρίπολης, 250 κιλά στο γηροκομείο Λεωνιδίου, 250 κιλά στον Οίκο Τυφλών, 150 κιλά στη Μονή Ανω Χρέπας που δεν έχει λάδι, μοιράζουμε 200-250 κιλά σε φτωχούς στο Λεωνίδιο και τις γύρω περιοχές».

Καμπαναριό της Μονής.

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ

     Μπαίνοντας στη μικρή πετρόχτιστη εκκλησία, η οποία χτίστηκε το 1809 με χρήματα της Μονής κατόπιν αδείας του Τούρκου διοικητή του Μωριά, Βελή Πασά, γιου του Αλή Πασά, ο προσκυνητής εντυπωσιάζεται από τα δεκάδες καντήλια, τάματα και αφιερώματα των πιστών. «Κάθε καντήλι και ένας πόνος, ένας πόθος» σημειώνει ο Πατέρας Νικόλαος, στρέφοντας το βλέμμα του προς την μαυρισμένη από τον καπνό των κεριών οροφή του Ναού. Μοναδική η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά σύμφωνα με την παράδοση. Είναι κατασκευασμένη με κερί για λόγους ασφαλείας μετά την κλοπή της το 2006.

     Η ιστορική εικόνα θεωρείται θαυματουργή. «Ο κόσμος μας λέει πολλές περιπτώσεις. Θεραπεία ασθενειών, τεκνογονία… Πολλά ζευγάρια μας το ομολογούν. Αυτό μαρτυράει και ο μεγάλος αριθμός βαφτίσεων που γίνονται στη Μονή… Εχω ζήσει συγκινητικές ιστορίες... Έχουν έρθει, από όλα τα μέρη. Αμερική, Κύπρο. Αυτή τη χρονιά είχαμε 80 βαφτίσεις και ήδη μας έχουν δηλώσει δυο για το 2010» αναφέρει ο Πρωτοπρεσβύτερος.

     Ο Πατέρας Νικόλαος ξεναγώντας μας στο Ναό, τονίζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Ναού, το οποίο χρονολογείται από το 1400 σύμφωνα με τους επιστήμονες. Πάνω του υπάρχουν λεπτομερείς περίτεχνες παραστάσεις «της Ανάστασης του Κυρίου, της Ζωοδόχου Πηγής, το Μυστικού Δείπνου, του Συμπόσιου του Προδρόμου σε όλο του το μεγαλείο, όπως βλέπετε φαίνεται η κεφαλή του Προδρόμου που μεταφέρεται επί πίνακι, του Δανιήλ στο λάκκο των λεόντων, του απαγορευμένου καρπού που έδωσε η Εύα στον Αδάμ» αναφέρει, επισημαίνοντας το σημείο κάτω από την εικόνα της Παναγίας –δεξιά της Ωραίας Πύλης- το οποίο «έχει καταστραφεί καθώς προσκυνητές έκοβαν μικρά κομμάτια του τέμπλου για φυλαχτό». Η παρουσία της εικόνας της Παναγίας στο συγκεκριμένο σημείο του τέμπλου δικαιολογεί ότι η εκκλησία ήταν παλαιότερα αφιερωμένη στη Ζωοδόχο Πηγή... Στο κάτω μέρος του τέμπλου η εργασία είναι διαφορετική από την περίτεχνη, που κοσμεί τα ανώτερα τμήματα του. «Αυτός που το έφτιαχνε δεν πρόλαβε να το τελειώσει και ανέλαβε δεύτερος» μας εξηγεί ο Πατέρας Νικόλαος.

{jumi [myphpfiles/article010.php]}

JavaScript Slideshow Template

     Πίσω από το Ναό, στον οποίο βρίσκονται επίσης λείψανα πολλών Αγίων, είναι το Αγίασμα. «Δεν έχουμε πηγή να βγαίνει. Γεμίζει σταγόνα - σταγόνα. Το χειμώνα ανεβαίνει η στάθμη, το καλοκαίρι κατεβαίνει. Δεν στερεύει όμως ποτέ. Οι Πατέρες διηγούνται ότι τα χρόνια τα δύστυχα, η Έλωνα ήταν στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Και τότε μόνο στέρεψε…»

     Η μικρή σπηλιά στην οποία συγκεντρώνεται το Αγίασμα είναι πλέον φραγμένη. Μια ταμπέλα –αφημένη από παλιά- που καλεί τους πιστούς να μην ρίχνουν κέρματα εξηγεί το λόγο!

Η ΚΛΟΠΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ

     Η είδηση για την κλοπή της ιστορικής εικόνας μαζί με τα αφιερώματά της, στις 18 Αυγούστου 2006, έπεσε σαν βόμβα στο Λεωνίδιο και τις γύρω περιοχές που είναι συναισθηματικά συνδεδεμένες με τη Μονή.

H Μονή Παναγίας της Έλωνας.

     «Ξημερώματα της 18ης Αυγούστου, ανοίγαμε την εκκλησία για τη Θεία Λειτουργία, όπως γίνεται καθημερινά όλο τον Αύγουστο. Τα χάσαμε όταν είδαμε την κορνίζα της Αγίας Εικόνας κάτω στο δάπεδο και την Εικόνα να λείπει» θυμάται ο Πατέρας Νικόλαος. «Όπως μάθαμε στη συνέχεια από την αστυνομία, ο δράστης είχε έρθει πολλές φορές στο μοναστήρι. Ήταν άγνωστος. Έμεινε μέσα τη 17η Αυγούστου και τη νύχτα ενήργησε. Είχε επισημάνει ότι μέσα στο Ιερό, υπάρχει ένα παράθυρο, το μοναδικό που ήταν χωρίς σίδερα. Ήταν σε μια γκρεμίλα, σ’ ένα χάος, ανατριχιάζει κανείς… Είχε δέσει το σχοινί από το καμπαναριό στο σταυρό, κρεμάστηκε σε ύψος 4-5 μέτρων και μπήκε μέσα. Τον ενδιέφεραν τα χρυσαφικά που ήταν πάνω στην Εικόνα. Τώρα τα έχουμε αφαιρέσει…Όταν ανέβαινε την ανηφόρα, όπως εξομολογήθηκε στον πνευματικό των φυλακών Ναυπλίου, αισθανόταν ότι βάσταγε όλον τον κόσμο. Τέτοιο βάρος αισθανόταν»

     Ο Πρωτοπρεσβύτερος χαρακτηρίζει θαύμα την εύρεση της Αγίας Εικόνας, τονίζοντας ότι το πρώτο θετικό στοιχείο ήταν ένα κομμάτι σχοινί που είχε απομείνει να κρέμεται από το καμπαναριό, το δεύτερο να έχει τακτική τηλεφωνική επικοινωνία μέσω καρτοκινητού τηλεφώνου. «Πήραν πολλοί, πολλά τηλέφωνα. Όταν επικοινώνησε ο δράστης με το Μητροπολίτη Αλέξανδρο, του λέει θα σου στείλω φωτογραφία. Ο Μητροπολίτης μας του ζήτησε να του στείλει το εγκόλπιο που είχε επάνω στην Εικόνα, δώρο του ιδίου όταν την είχαμε πάει στην Τρίπολη προ πενταετίας. Πράγματι έστειλε το εγκόλπιο με courier, από τη Λακωνία μέσω Αθήνας. Με τα δαχτυλικά αποτυπώματα που υπήρχαν πάνω στο σχοινάκι και στο εγκόλπιο, η αστυνομία εντόπισε το δράστη. Έτσι επέστρεψε στο θρόνο της…»

     Μια βουβαμάρα υπήρχε στο Λεωνίδιο, θυμάται ο Πρωτοπρεσβύτερος. «Εμείς εδώ, εκλάψαμε πολύ, προσευχηθήκαμε πολύ όλοι οι Πατέρες. Ολοι αμαρτωλοί είμαστε, αλλά κάποιος λιγότερο, κάποιος εισακούστηκε…»

     Η Εικόνα εντοπίστηκε από την Ελληνική Αστυνομία 38 ημέρες μετά την κλοπή της στο Φαρακλό Λακωνίας. Στην τοποθεσία που βρέθηκε χτίστηκε με έξοδα της ΕΛΑΣ εικονοστάσι, στο οποίο τοποθετήθηκε πιστό αντίγραφό της εικόνας, ακριβώς ένα χρόνο μετά τον εντοπισμό της.

ΛΕΩΝΙΔΙ ΚΑΙ ΕΛΩΝΑ

     Οι δεσμοί του Λεωνιδίου με τη Μονή είναι ισχυρότατοι. «Από μικρό παιδί θυμάμαι που ερχόμασταν εδώ, πολλά παιδιά. Τα Χριστούγεννα ερχόμασταν με τα πόδια. Και κάθε χρόνο στις 20 Νοεμβρίου, το απόγευμα, μεταφέρουμε την Εικόνα στο Λεωνίδιο. Στο Μετόχι, όπου μένει ένα δεκαήμερο… Και τα χρόνια τα δύστυχα, πριν το ’50, η Αγία Εικόνα ερχόταν στο Μετόχι. Το βράδυ κάνουμε αγρυπνία, κάθε πρωί λειτουργούμε στις πέντε, το απόγευμα επίσης και το πρωί της 1ης Δεκεμβρίου επιστρέφει στο θρόνο της… Όταν φτάνει στο Μύλο, περιμένουν τα παιδιά και την μεταφέρουν στους ώμους. Το ίδιο και στην περιφορά. Ένα δείγμα ότι η νεολαία μας στηρίζει…»αναφέρει ο Πατέρας Νικόλαος. Την παραμονή στο Μετόχι προσφέρεται δείπνο στους ξένους και μετά την περιφορά, γεύμα αγάπης.

     Το Λεωνίδιο τιμά την Πολιούχο του με επίσημη θρησκευτική εορτή. Την 21η Νοεμβρίου, τοπική αργία, αξίζει κανείς να βρεθεί στην πόλη, να παρακολουθήσει την εντυπωσιακή περιφορά και να βιώσει αυτό που δένει τους Λεωνιδιώτες με την Έλωνα.

___________

http://www.arcadonxronoi.gr/index.php/arxeio-thematon/odoiporika/41-moni-panagias-tis-elonas

Έγγραφο της Μονής	Έγγραφο της Μονής